Gdzie jesteś, Mały Książę?

Zawsze ulega się urokowi tajemnicy.

 இڿڰۣ

Eliza Orzeszkowa, pisząca "ku pokrzepieniu serc", polska pisarka epoki pozytywizmu, napisała kiedyś niezwykle mądrze, przenikliwie i poetycko o książkach:

Istnieje KSIĄŻKA – chleb.

 KSIĄŻKA – wino.

 KSIĄŻKA – skrzydła.

 KSIĄŻKA – haszysz.

Ta mądra i piękna kobieta, poważna kandydatka do Literackiej Nagrody Nobla, wiedziała, co pisze!

Książki to mój chleb powszedni (i jedyny, bo chleba nie jadam), moje najlepsze, czerwone wytrawne wino i opium, mój najzdrowszy narkotyk (najzdrowszy... przecież przy czytaniu powoli tracę swój sokoli wzrok!).

Widzisz tam łany zboża? Nie jem chleba. Dla mnie zboże jest nieużyteczne. Łany zboża nic mi nie mówią. To smutne! Lecz ty masz złociste włosy. Jeśli mnie oswoisz, to będzie cudownie. Zboże, które jest złociste, będzie mi przypominało ciebie. I będę kochać szum wiatru w zbożu...

Nie wyobrażam sobie życia bez czytania i mogłabym się podpisać obiema rękoma pod słowami innej wielkiej pisarki, które ta umieściła w swoich fascynujących "Dziennikach":

Książka i możność czytania -
to jeden z największych cudów ludzkiej cywilizacji.

Maria Dąbrowska

Ulubione tytuły wymieniam jednym tchem, ale tutaj nie chcę tego robić, wymieniłam kilka na swoim profilu. 
W całym swoim życiu, w pracy, w pisaniu, staram się zważać na słowa, gdyż uważam, że mają sprawczą moc i pisałam już nawet na tym blogu krótką impresję na temat słów...

Słowa są źródłem nieporozumień...

Chcę dzisiaj napisać o niezwykłej książce, która obok Biblii (której chyba nigdy do końca nie zrozumiem), towarzyszy mi praktycznie przez całe moje życie, do której zawsze chętnie wracam, z której czerpię radość i siłę i która niezmiennie mnie wzrusza i uczy. Zresztą, książka ta, podobnie jak Biblia, znalazła się na liście największych, światowych bestsellerów.

Ludziom brak fantazji. Powtarzają to, co im się mówi...

 Jedynie dzieci wiedzą, czego szukają. Poświęcają czas lalce z gałganków, która nabiera dla nich wielkiego znaczenia, i płaczą, gdy się im ją odbierze. 

 Oczywiście pierwszy przeczytał mi ją mój ojcio. Oglądaliśmy wspólnie akwarelki wykonane ręką autora (bo to jedyna książka, którą sam zilustrował), omawialiśmy poszczególne rozdziały, szukaliśmy w książkach przyrodniczych zdjęć prawdziwych baobabów, oglądaliśmy nocą niebo i zachody słońca... I to mi zostało do dziś... oglądanie zachodów słońca w chwilach smutku:

Bo wiesz, gdy jest bardzo smutno, to kocha się zachody słońca.

 

Jeśli kochasz kwiat, który znajduje się na jednej z gwiazd, jakże przyjemnie jest patrzeć w niebo. Wszystkie gwiazdy są ukwiecone...

Do napisania o tej powiastce filozoficznej, tej przepięknej i mądrej baśni, zainspirował mnie fakt, iż 29 czerwca były 113 urodziny jej autora, a 30 lipca minie sześćdziesiąta dziewiąta rocznica jego tajemniczej i tragicznej śmierci. Na dodatek w chwili śmierci miał tyle samo lat, co ja, za ponad miesiąc (wczoraj minęła 44 rocznica śmierci mojego ulubionego Witolda Gombrowicza)...
Czasem mam wrażenie, że autor, pisząc tę książkę, zdawał sobie sprawę, przeczuwał, iż jest to jego ostatnie dzieło... 

Sądzę, że dla swej ucieczki Mały Książę wykorzystał odlot wędrownych ptaków.(...) Nie wierzył w swój powrót.

Antoine de Saint-Exupéry, bo o nim mowa, był francuskim architektem, lotnikiem, podróżnikiem, pisarzem, fotografem i filozofem, pochodzącym z arystokratycznej rodziny, dobrze wykształconym i mądrym człowiekiem. Obok "Małego Księcia" uwielbiam też "Twierdzę" jego autorstwa, ale to tak na marginesie.

Decyzja oswojenia niesie w sobie ryzyko łez.

A tymczasem to, czego ludzie szukają, może być ukryte w jednej róży lub w odrobinie wody...

"Mały Książę" powstał w 1943 roku (pierwsze wydanie polskie ukazało się już 4 lata później), podczas pobytu autora w USA, ponoć pod wpływem lektury "Baśni" Hansa Christiana Andersena i z tęsknoty za matką, z którą był bardzo związany oraz piękną żoną, Consuelo, która w powiastce mówi głosem Róży (postać Księcia, wciąż szukającego przygód, to alter ego autora, a w rzeczywistości jego małżeństwo z piękną artystką, to był bardzo trudny i burzliwy związek):

- Ależ tak, ja cię kocham - mówiła róża. - Nie wiedziałeś o tym z mojej winy.

 Gdy ktoś kocha różę, której jedyny okaz znajduje się na jednej z milionów gwiazd, wystarczy mu na nie spojrzeć, aby być szczęśliwym. Mówi sobie: „Na którejś z nich jest moja róża..."

Świat łez jest taki tajemniczy.

Nigdy, pisząc o książkach czy filmach, nie opowiadam fabuły, gdyż uważam, że mogę jedynie zachęcić do lektury, a nie wyręczać z radości delektowania się nią. Powiem, że moim ulubionym wątkiem, oprócz róży, jest w tej cudnej baśni wątek oswajania, czyli przyjaźni z Lisem (Le Petit Prince et le Renard). Lubię też wątek babobaów, jako chwastów niszczących planetę, jest on bardzo wymowny, zważywszy na to, w jakim okresie powstała książka i kim był jej autor.

 Wśród ludzi jest się także samotnym.

 Ludzie mają zbyt mało czasu, aby cokolwiek poznać. Kupują w sklepach rzeczy gotowe. A ponieważ nie ma magazynów z przyjaciółmi, więc ludzie nie mają przyjaciół. 

Zdarza się czasem, że chcąc być dowcipnym, popełniamy małe kłamstwa.

"Mały Książę" to wielka książka. Ujmuje prostotą, ale także niezwykłą celnością,trafnością myśli. Jest wielka, głównie dlatego, iż mogą ją czytać zarówno dorośli, jak i dzieci. Takich książek jest niewiele (mogłabym tu wspomnieć o "Kubusiu Puchatku", "Alicji w Krainie Czarów", "Czarnoksiężniku z Krainy Oz". "Muminkach" i wielu baśniach Andersena, Pana Perrault czy Braci Grimm i jeśli o nich chodzi, mam na myśli te łagodniejsze wersje znanych ludowych baśni), a są bardzo ważne i istotne, bo fascynują! Zupełnie inaczej odczytywałam "Małego Księcia" jako mała dziewczynka, inaczej jako zbuntowana, odziana tylko na czarno, nastolatka, jako młoda mama czytająca na głos swojej malutkiej córeczce, a inaczej odczytuję dzisiaj, jako dojrzała kobieta i matka prawie dorosłej już młodej kobietki (która zresztą też uwielbia tę książkę!). Nasze życie jest drogą pełną przygód i tylko od nas zależy, co dostrzegamy, jak reagujemy, na co zwracamy uwagę... Świat jest naszym lustrzanym odbiciem. Ludzie, których spotykamy na swojej drodze również..

 Zawsze się wydaje, że w innym miejscu będzie lepiej.

Ludzie z Twojej planety hodują pięć tysięcy róż w jednym ogrodzie... i nie znajdują w nich tego, czego szukają... A tymczasem to, czego szukają, może być ukryte w jednej róży.

Nawet w obliczu śmierci przyjemna jest świadomość posiadania przyjaciela. 

Zarozumialcy słyszą tylko to, co chcą usłyszeć.

இڿڰۣ

"Mały Książę" inspiruje wielu twórców, poetów, piosenkarzy, reżyserów, malarzy. Nic dziwnego: mądrość polega m.in. na umiejętności mówienia prostym językiem o rzeczach trudnych, nurtujących, ważnych...

Na początek wiersz Radka, mojego znajomego, młodego poety:

"...pachnąca czerwienią snów..."

kiedy wyrzuciłem do kosza różę
pachnącą czerwienią ostatnich
uczuć piękno zastygło w sercu
pojawił się nagły niepokój życia

od tamtej pory obawiałem się
jak mam wstawać każdego dnia
wciąż czułem w sobie kolce
wbijające się tęsknotą duszy

smutek pojawiał się zawsze
o wschodzie słońca raniły
promienie przeszywając ciało
nadal parło siłą ducha dalej

szedłem samotnie szukając ciepła
zapach pozostał jedynym towarzyszem
samotności obecność nauczyłem się
kochać patrząc wyobraźnią marzeń

poznałem jak wiele jest jeszcze
szczęścia obraz ukryty w kobiecie
czar radości rozpoznałem wyciągając
dłoń w której ponownie trzymałem

kwiat kwitnący blaskiem miłości
narodziny poczuję w bliskości
kuszenie otworzy zamknięte oczy
zobaczą rzeczywistości sen 

Radosław Tumilewicz

Ja także napisałam swój własny, prywatny List do tej pięknej, mądrej i troszkę upartej, jak i ja ("Narysuj mi baranka!")postaci:

Próbuję opisać go po to, aby nie zapomnieć. To bardzo przykre zapomnieć przyjaciela.

இڿڰۣ

    List do Małego Księcia

    - motto:  "W świecie gdzie nikt nie kocha róż-na zawsze ktoś pozostał sam..."

    Krzysztof Dzikowski

    Żyją wciąż we mnie myśli zakochane
    o oswajaniu róż rozkapryszonych,
    Z nostalgią wracam do zaczarowanych
    słońca zachodów - w Kosmosie zgubionych...

    Czasami czuję się jak Kleopatra,
    kiedy wspominam pewną zwinną żmiję
    I jak baobab we wzruszenia wrastam,
    gdy w kapeluszu moim... słoń ożyje...

    Tęsknotę serca często potęguje
    zanik kultury i ten chaos wokół,
    Dlatego Ciebie w gwiazdach wypatruję
    łezką piekącą, kręcącą się w oku.

    W światy dzieciństwa chciałabym odpłynąć,
    gdy z Lisem trwałeś w przyjaźni krainie...
    Bez Ciebie, Książę, przyjdzie mi przeminąć...

    Czołgać się z Różą

 przez życia pustynię.

JoAnna Idzikowska-Kęsik. 2011

இڿڰۣ 


Błądzę w ciemnościach wspomnień i w rezultacie mylę się w rzeczach bardzo zasadniczych.

Wszyscy dorośli byli kiedyś dziećmi, ale niewielu z nich pamięta o tym.
 

Dobrze widzi się tylko sercem. To, co najważniejsze, jest niewidoczne dla oczu.

Znacznie trudniej jest sądzić siebie niż bliźniego. Jeśli potrafisz dobrze siebie osądzić, będziesz naprawdę mądry. 

Pozostajesz na zawsze odpowiedzialny za to, co oswoiłeś.

Lecz oczy są ślepe. Szukać należy sercem. 

இڿڰۣ 

Czy gwiazdy świecą po to, aby każdy mógł znaleźć swoją?... 

இڿڰۣ 

Kwiaty mają w sobie tyle sprzeczności.

Mały Książę domyślił się, że Róża nie jest zbyt skromna, lecz jakżesz była wzruszająca!

Nie chciała, aby widział, że płacze. Była przecież taka dumna!

Starałem się być na poziomie mojego rozmówcy. Rozmawiałem o brydżu, golfie, polityce i kwadratach. A dorosły był zadowolony, że poznał tak rozsądnego człowieka.

 

இڿڰۣ 

medytacja (ukłucie)

purpurowa róża od ciebie

pachnie ulotną nostalgią

skłania do refleksji

przypomina samotnego

zagubionego Księcia

medytuję purpurą

wmyślam w siebie

latam ponad wszechświatem

ogrzewam niemoc

zimnym światłem gwiazd

zaklinam nicość

oswajam przemijanie

przytulam ból

ciemnoczerwona ciepła krew

 leniwie płynie po palcu

przygarniam i wchłaniam 

najczulej

drapieżne piękno

niewinnych róż

 JoAnna Idzikowska-Kęsik, 2011

இڿڰۣ 

இڿڰۣ

Ten kwiat jest bardzo skomplikowany.

இڿڰۣ 

இڿڰۣ  
 
Nikt jednak mu nie chciał uwierzyć, ponieważ miał bardzo dziwne ubranie.

இڿڰۣ   


 X X X


gdy byłem Małym Księciem
hodowałem kaktusy i grałem w kapsle
mama mówiła że z tego wyrosnę
a ja mówiłem że gówno

później poznałem planetę Pijaka
i często odpoczywałem na planecie Latarnika
w moich powrotach na ziemię

czasem zamiast na planecie Latarnika wyląduję w domu
taki tranzyt mogę sobie wyobrazić
żona nazywa to odbieraniem męża z meliny

ale to jest chyba najgorsze
bo żona wiąże mi ręce kablem od telewizora
i buntuje przeciwko mnie dzieci
które wtedy nie mogą oglądać telewizji

ja wtedy na ogół już śpię
ale dzieci nie śpią
ostatnio były ciekawe czy tatuś umie palić papierosy nosem

dzieci opowiadały że na początku wszystko szło dobrze
a dalej to już sam pamiętam

z dzieciństwa pozostało mi tylko zamiłowanie do kapsli
od kilku lat na pierwszym miejscu są kapsle od wódki
na drugim kapsle od piwa
na trzecim miejscu są kapsle z napisem Bobo Frut
ale ze stratą dwudziestu lat do lidera

Piotr Macierzyński

 இڿڰۣ 

 List do Małego Księcia

ocal we mnie dziewczynę
która nie chce być
tylko żebrem Adama

zamknij nagą
aż po kolce
i niech słowo
nie stanie się

jak cięcie noża

wypełnij
mój niepokój

pasikoniki bisują
po raz ostatni

a w jesiennym poranku
Dzikiej Róży
pierwsza kropla
rdzy

Anna Andrych


இڿڰۣ

List do Małego Księcia


Zagubieni - Książę - jesteśmy
pod gwiazdami grzejemy ręce
niebo śmieje się szeroko
nasze niebo to jednak coś więcej


Niespokojnie - Książę - żyjemy
wśród szeptanych krucho skarg
Nasze wieczne ucieczki - wycieczki
nasze wzdychanie w nieznane
kiedy niebo cię olśni
wiesz że zaczął się wielki taniec


Pod gwiazdami - Książę - jesteśmy
pod gwiazdami grzejemy ręce
niebo śmieje się szeroko
i nie trzeba wtedy nic więcej

Adam Ziemianin

MAŁY KSIĄŻĘ

mój Mały Książę
ma metr osiemdziesiąt
nosi grube szkła
szary garnitur
modny krawat

kiedy na mojej
planecie m-3
ujmuję dłońmi
jego srebrne skronie
mój Mały Książę
się lęka.

mówi: nie chcę
ciebie oswoić
moja różo mała
odpowiedzialności
zaznałem do syta
na innych planetach

mój Mały Książę
umyka wzrokiem
niespokojnie obraca
krążek na palcu -
orbitę jego planety



Elżbieta Lisak-Duda  

இڿڰۣ

Mały Książę

Mały Książę, proszę Cię,
zaczekaj,
jeszcze gwiazda twoja
daleka.
Miałeś dać mi, zapomniałeś,
jedno słowo,
jeden listek,
jedną różę 
niemądrą.
Kroplę wody,
jeden promień,
jeden uśmiech,
nim odejdziesz,
Mały Książę,
nim uśniesz.
Mały Książę, proszę cię,
zaczekaj,
jeszcze dzień, jeszcze noc
na powiekach.
Ja polecę razem z tobą 
w przestworza,
ujrzę z góry małe lądy i morza
i usłyszę
jak w gwieździe ukryte
stuka serce
kolcem róży przebite.
Mały Książę, proszę cię
zaczekaj,
ziemia kręci się pode mną 
ucieka.
Zanim w świat się napowietrzny
pogrążę,
zostań ze mną 
jeszcze chwilę,
mój Książę.
Jak maleje, jak odpływa ziemia.
Do widzenia Mały Książę, do widzenia...

Anna Kamieńska

இڿڰۣ

OGRÓD JEDNEJ RÓŻY

Jakże mało wiesz, książę, o prawdziwych różach.
Tyle samo, co człowiek o twoich księżycach.
Nie znasz chwili, gdy noc się w ogrodzie zanurza,
a ogród jej gościnnie
noclegu użycza.

Jakże mało wiesz, książę, o kruchości skały,
że róża przed uczuciem w panice się kuli.
Karci kroplą czerwoną za dotyk zbyt śmiały,
a ty już wiecznie będziesz
tęsknił za tym bólem.

W starych listach płowieją zasuszone kwiaty.
Atrament w słowach pachnie pewnie znacznie dłużej.
Ty pytasz mnie o różę i miękkość jej tkanin,
ja gapię się w twój księżyc.
Ogród jednej róży.
---
Tadeusz Krzysztof Knyziak
- 'Coby Coobus' (luty 2017)

இڿڰۣ

DE PLANÈTE EN PLANÈTE

Marcher

Marcher sur les chemins de roses:

Il suffit parfois que l'on ose.

L'amour, l'amitié

c'est les terres de l'exile,

ton seul pays, ta seule famille

De planète en planète,

sur la route des vents,

de silence en tempête,

la vie comme un roman

De planète en planète,

Petit Prince de la terre,

tous les mots de tous les poètes.

Fais le signe de l'Univers

Yannick Noah chante "De Planète en Planète", le générique officiel de la série animée du Petit Prince.

இڿڰۣ

*** Cytaty, których nie podpisałam, pochodzą z "Małego Księcia", w tłumaczeniu Jana Szwykowskiego i są moimi ulubionymi cytatami z tej powiastki

****obrazki:  ilustracje z "Małego Księcia" A. de Saint-Exupery oraz ilustracje internautów, głównie ze strony deviantART, czarno-biała praca nad wierszem pt. medytacja: The Little Prince by Daniel Grzeszkiewicz, deviantART

இڿڰۣ 

Nowy Mały Książę, polecam! 

• Autor: Joann Sfar
• Tytuł: Mały Książę

இڿڰۣ